نورپردازی در ساختمان، موضوعی بسیار مهم است که در سال‌های اخیر مورد توجه طراحان قرار گرفته و توجه ویژه‌ای به آن می‌شود. در واقع، نورپردازی یک جنبه مهم در طراحی داخلی و خارجی ساختمان‌ها است که با استفاده از نور و روش‌های مختلف، فضا‌ها را تغییر داده و اثرات مختلفی ایجاد می‌کنند. این موضوع نه تنها به تغییر زیبایی و جذابیت فضا کمک می‌کند، بلکه روح و حس افراد را نیز بر میانگیزد. برای آشنایی بیشتر با انواع نورپردازی محیط ساختمان و پارامتر‌های اصلی آن با ما همراه باشید.
انواع نورپردازی محیط ساختمان
نورپردازی محیط ساختمان شامل مجموعه‌ای از استراتژی‌ها و تکنیک‌ها است که با استفاده از نور، فضا‌های داخلی و خارجی ساختمان‌ها را تغییر می‌دهد. برخی از انواع نورپردازی محیط ساختمان به شرح زیر است:
نورپردازی عمومی
نورپردازی عمومی معمولاً توسط نور‌های سقفی یا روشنایی مخفی و با هدف ایجاد یک روشنایی یکنواخت در فضا‌ها انجام می‌شود.
نورپردازی غیرمستقیم
نورپردازی غیر مستقیم باعث ایجاد نور‌های پراکنده و نرم در فضا شده و در آن، نور به صورت غیر مستقیم و از سطوح مختلفی منعکس می‌شود.
نورپردازی متمرکز
در این نوع نورپردازی، به منظور برجسته کردن جزئیات خاصی مانند آثار هنری، دکوراسیون یا نقاط خاص، نور به مناطق خاصی از فضا تمرکز می‌کند.
نورپردازی زیر کابینت
این نورپردازی به منظور روشنایی نقاط کاری مانند بالای میز آشپزخانه، اوپن و پیشخوان‌ها استفاده می‌شود.
نورپردازی رنگی
نورپردازی رنگی جلوه‌ای بسیار زیبا ایجاد می‌کند و از آن‌ها به منظور تغییر رنگ و محیط فضا استفاده می‌شود.
نورپردازی دیوار
در این روش به منظور ایجاد اثری یکنواخت و نرم در سطح دیوار، نور به سطح دیوار یا سطح عمودی دیگری تمرکز می‌کند.
نورپردازی پنجره‌ها
در این نورپردازی می‌توان از نور طبیعی واقعی بهره‌برداری کرده و آن‌ها را در شب به منظره‌ای زیبا تبدیل کرد.
نورپردازی میز کار یا مطالعه
در این نورپردازی به منظور ایجاد روشنایی کافی برای افرادی که پشت میز مطالعه یا کار فعالیت می‌کنند، نور به مناطق خاصی مانند میز کار یا میز مطالعه تمرکز می‌کند.
پارامتر‌های اصلی نورپردازی
پارامتر‌های اصلی نورپردازی که موجب ایجاد اثری مطلوب در فضا می‌شود به شرح زیر است:
۱. شدت نور، میزان روشنایی یک منطقه یا فضا را تعیین می‌کند و به لامپ‌ها و تنظیم شدت نور آن‌ها مربوط می‌شود. این پارامتر باید با توجه به نیاز و کاربرد فضا در نظر گرفته شود.
۲. جهت نور در نورپردازی اهمیت بسیار زیادی دارد و انتخاب مناسب آن می‌تواند جلوه و اثری بی‌نظیر ایجاد کند. این پارامتر را می‌توان به سه دسته مستقیم، غیر مستقیم و متمرکز تقسیم کرد.
۳. رنگ نور در واقع همان دمای رنگی نور است که با واحد کلوین اندازه‌گیری می‌شود. نور‌هایی با دمای رنگی بالا یا سرد موجب ایجاد انرژی و تمرکز شده و نور‌هایی با دمای رنگی پایین یا گرم موجب ایجاد آرامش می‌شود.
۴. توزیع نور به اهمیت توزیع یکنواخت نور در فضا اشاره دارد و به صورت پراکنده، مستقیم، غیر مستقیم و ترکیبی انجام می‌شود.
۵. انتخاب نور مناسب به دلیل ایجاد تأثیرات روحی و حسی مختلف مانند آرامش، انرژی، شادابی و… ، اهمیت بسیار زیادی دارد.
۶. محل نصب منابع نوری در محیط‌های مختلف باید براساس اهداف نورپردازی انجام شود و در این پارامتر، مکان قرارگیری لامپ‌ها و فیکسچر‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.
۷. ترکیب مناسب نور‌ها و ایجاد تعادل بین آن‌ها در یک فضا می‌تواند موجب ایجاد جلوه‌ای زیبا و اثرات مثبتی شود.
نکته قابل توجه در مورد پارامتر‌هایی که گفته شد این است که، تمامی این پارامتر‌ها باید با توجه به نیاز‌ها و اهداف طراحی نورپردازی در نظر گرفته شوند و در آن‌ها توجه به انتخاب منابع نور با کیفیت و به روز اهمیت بسیار زیادی دارد.