سوکت در مبانی شبکه سازی کامپیوتری به عنوان نقطه پایان یک ارتباط دو طرفه که در یک شبکه مبتنی بر پروتکل اینترنت شکل می گیرد، محسوب می شود. سوکت ها وظیفه توزیع بسته های داده ای که در حرکت از طریق کانال های ارتباطی هستند را بر عهده دارند و این کار معمولا با استفاده از آدرس آیپی و شماره پورت انجام می شود. از سوکت بیشتر در کابل کشی شبکه استفاده می شود. در این مقاله به معرفی سوکت، انواع سوکت شبکه و تفاوت سوکت با پورت می پردازیم.
سوکت چیست؟
به بیای ساده می توان گفت، سوکت ترکیبی از پورت و آی پی آدرس است و به بیانی تخصصی سوکت عبارت است از نقطه انتهایی یک ارتباط دو طرفه بین ۲ برنامه در حال اجرا در شبکه. برای این که لایه TCP بتواند برنامه مورد نظر برای ارسال اطلاعات را تشخیص دهد، سوکت به یک پورت متصل می شود. نکته قابل توجه این است که کار سوکت ایجاد یک کانال اتباطی است که از طریق آن، داده هایی در طول شبکه ارسال و دریافت می شود و زبانی که دو برنامه بوسیله آن از این کانال با هم مکاتبه می کنند نیز پروتکل نام دارد.
تفاوت سوکت با پورت
پورت نوعی اتصال داده منطقی است که می توان از آن در جهت تبادل داده بدون نیاز به یک فایل موقت یا فضای ذخیره سازی استفاده کرد اما همانطور که گفته شد، سوکت ترکیبی از پورت و آی پی آدرس است. یک سوکت با یک پورت در ارتباط است و چندین سوکت می توانند به یک پورت مربوط باشند. علاوه بر این می توان چندین سوکت فعال داشت که به اتصالاتی که در آن پورت باز هستند مربوط باشد و یا ممکن است یک سوکت منفعل مرتبط با یک پورت وجود داشته باشد که در انتظار اتصالات ورودی است.
انواع سوکت های شبکه
- سوکت های استریم
این سوکت ها به این شکل کار می کند که قبل از تبادل اطلاعات باید یک اتصال مطمئن و قوی ایجاد شود که تضمین می کند، داده ها با نظمی خاص مبادله شوند و به مقصد برسند. پس از برقراری ارتباط می توان داه ها را از روی سوکت ها خواند یا بر روی آن ها نوشت. در این سوکت ها، ثبت و ضبط داده هیچ محدودیتی نداشته و پروتکل هایی مانند انتقال فایل در اینترنت، انتقال صفحات ابر متنی در اینترنت و انتقال پست الکترونیکی که نیازمند حساسیت هستند، از این سوکت استفاده می کنند.
- سوکت دیتاگرام
در این سوکت ها به دلیل این که اتصالی از قبل نیست، تضمینی برای انتقال صحیح، صحت و رسیدن داده ها به مقصد وجود ندارد. نکته مهم این سوکت ها سرعت انتقال و تبادل اطلاعات است، برای مبادله صوت و تصویر استفاده می شود و داده های تکراری را نیز دریافت می کنند.
- سوکت خام
به طور معمول سوکت های خام بر پایه دیتاگرام هستند و مشخصات دقیق آن ها به رابط ارائه شده توسط پروتکل بستگی دارد. این سوکت ها برای افراد علاقه مند به توسعه پروتکل های ارتباطی جدید یا دسترسی به امکانات درونی و محرمانه پروتکل موجود طراحی شده اند و برای کاربر عمومی مناسب نیستند.
- سوکت بسته متوالی
سوکت بسته متوالی شبیه سوکت استریم است با این تفاوت که ثبت و ضبط داده در این سوکت ها دارای مرزبندی مشخصی است. این سوکت با نوشتن یک سربرگ نمونه برای هر اطلاعاتی که ارسال می شود یا تعیین یک سربرگ مشخص برای تمامی داده های خروجی، به کاربر اجازه دستکاری می دهد و کاربر را قادر می سازد تا سربرگ داده های ورودی را دریافت کند.
جمع بندی
سوکت با پورت تفاوت دارد به گونه ای که سوکت، نقطه انتهایی یک ارتباط دو طرفه بین دو برنامه در حال اجرا در شبکه است اما پورت نوعی اتصال داده منطقی است که می توان از آن در جهت تبادل داده بدون نیاز به یک فایل موقت یا فضای ذخیره سازی استفاده کرد. از انواع سوکت می توان به سوکت استریم، دیتاگرام، خام و بسته متوالی نام برد.